Media & Publicaties

Iedereen is rechter in het diepst van zijn gedachten

Docenten communicatiewetenschappen hebben met de persvoorstelling van Marc Overmars door FC Antwerp een nieuw voorbeeld om ­studenten bij te brengen hoe het vooral niet moet. Dat er misschien vragen zouden komen over het recente ­MeToo-verleden, daar had men blijkbaar niet aan gedacht. Het was nochtans de zure appel waar het eerst doorheen moest worden gebeten.

Mocht het bestuur van de club daaromtrent een degelijke verantwoording hebben uitgewerkt, dan had de re-integratie van Overmars misschien een kans ­gemaakt. Vandaag is het duidelijk dat men hem niet meer op het veld wil. Althans nu nog niet. De vraag naar hoe lang ­iemand op het strafbankje moet, wordt nu wel gesteld (DS 24 maart), maar het ­antwoord daarop is niet evident.

Cultuur van excuses

Een juridische benadering lijkt vandaag voor velen niet meer te volstaan. Vanuit een bepaald moreel oogpunt moeten mensen ook gestraft worden zonder dat daar een rechter aan te pas komt. De straf die ze opleggen, is de maatschappelijke uitsluiting. Dat er strafrechtelijk geen straf is of zal ­komen (in het geval van Overmars) of dat het vonnis werd ondergaan (in het geval van Bart De Pauw) is in dat ­opzicht van geen belang. Het blijft voor altijd een ethische plicht om die mensen te mijden en zeker geen rol van betekenis meer te laten spelen.

De enige kans op bevrijding ligt vreemd genoeg in een soort van joods-christelijke transactionele ­moraal. De dader moet dan ‘echte’ en het liefst publieke verontschuldigingen uiten. Enkel en alleen onder die voorwaarde maakt hij kans op vergeving en wederopname in de samen­leving. Excuses en spijt zijn publiek of zijn niet. Dat past uiteraard in een cultuur van excuses en vergeving.

Justitie heeft vanzelfsprekend niet op alle vragen een antwoord. En indien wel, dan komt dat antwoord vaak (te) laat. In het slechtste geval is het een molen die iedereen – daders zowel als slachtoffers – beschadigt. Denk maar aan de zaak-De Pauw. Maar ‘overmor­a­­li­seren’ is minstens zo gevaarlijk als ‘overjuridiseren’. Het risico bestaat ­immers dat het nooit stopt. In de zaak-Overmars was hier en daar te horen dat hij niet bepaalt of en wanneer de bladzijde kan worden omgeslagen. Dat is juist. Het alternatief dat naar ­voren werd geschoven, dat het aan de slachtoffers is om te bepalen wanneer een bladzijde kan worden omgeslagen, is even fout. Geen van beiden moet de straf bepalen.

Is het met het verdwijnen van onze kennis over klassieke cultuur dat die les uit de Oresteia in de vergetelheid is geraakt? Aeschylus beschrijft daarin de bevrijding van het privédomein. Het recht neemt de private, en nooit eindigende beslechting van geschillen over. Er ontstaat een verticale verhouding ten aanzien van de wet. ­Aeschylus laat zien hoe dat toelaat dat de focus verandert. De vernietiging van de ander, de bloedwraak van de Furiën, brengt geen werkelijke oplossing. De Furiën veranderen in Eumeniden (welwillenden) en worden op die manier een instrument van voorspoed en gerechtigheid.

Moralisme alom

Wanneer het gevoel ontstaat dat het recht tekortschiet, ontstaat uiteraard de neiging naar eigenrichting. Iedereen is rechter in het diepst van zijn ­gedachten. Gerechtigheid geschiedt weer horizontaal.

We moeten allemaal samen die of die veroordelen, uitsluiten of niet meer aan bod laten komen. Moralisme alom in de cancelcultuur. Of slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag daarbij gebaat zijn, is maar de vraag.

Een uitwas van die cultuur was ­recent nog aan de orde bij de verontwaardiging die ontstond naar aanleiding van de VRT-fictiereeks Twee ­zomers. De makers werd in essentie een gebrek aan moralisme verweten. Een verhaal moet vandaag de juiste boodschap brengen. En die moet voldoende duidelijk zijn. Want feiten ­gewoon beschrijvend brengen, zou als het ­ware aanzetten tot amoraliteit.

De hetze deed me denken aan het proces- Madame Bovary, de correctionele zaak waarin Gustave Flaubert op 31 januari 1857 werd vervolgd voor zijn onzedelijke boek Madame Bovary. Het overspel van madame ­Bovary werd alleen maar beschreven en er was geen verteller die er bij zei dat dit afkeurenswaardig was.

Gelukkig had Flaubert een goede advocaat die de rechters overtuigde met de rede­nering dat haar zelfmoord aan het einde van het boek wel een voldoende les ­inhield. Flaubert werd vrijgesproken. Toch even nadenken vooraleer we veroordelen. Binnen, maar vooral buiten de rechtbank.

Opinie in De Standaard van 25 maart 2022:

https://www.demorgen.be/binnenland/advocaat-joris-van-cauter-de-metoo-slinger-slaat-door-anonieme-beulen-zijn-aan-de-macht-be74c2ea/

Foto © afp

"Een gewezen leerkracht en jeugdtrainer die in 2011 werd veroordeeld voor aanranding van de eerbaarheid stond onlangs opnieuw voor de rechter. Een slachtoffer van toen diende pas recent klacht in. De rechter erkende de feiten en de man moet 5.000 euro schadevergoeding betalen.

Tot 2009 werkte Tim O. als leerkracht Engels-Nederlands in het atheneum van Gentbrugge en als jeugdtrainer bij FC Destelbergen. De man randde (of probeerde) toen 17 leerlingen tussen 15 en 17 jaar aan. In 2011 werd hij door de Gentse rechtbank veroordeeld tot 36 maanden cel, waarvan 30 met uitstel.

Tien jaar later diende een slachtoffer van toen klacht in. “Hij verleidde mijn cliënt om na het schilderen samen te douchen en daarbij raakte hij hem aan”, schetste advocaat Joris Van Cauter. “Tien jaar lang droeg hij het als een trauma met zich mee en kon hij het niet meer van zich afschudden.”

De strafrechter erkende woensdag de feiten die het slachtoffer destijds moest ondergaan. Desondanks werd O. geen nieuwe straf opgelegd. “De veroordeling in 2011 was zeer zwaar. Een nieuwe straf zoveel jaren na de feiten is niet opportuun”, staat in het vonnis. De dader moet wel 5.000 euro schadevergoeding betalen."

Het Nieuwsblad 9 maart 2022:

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20220309_94242605http://www.standaard.be/cnt/dmf20180619_03569

foto © Belga

Twee notarissen zijn vrijgesproken voor het oplichten van een 97-jarige vrouw uit Knokke-Heist voor 800.000 euro via een schenking vlak voor haar overlijden. Voor drie personen uit hun entourage was de rechter minder mild. “Ze hebben op bedrieglijke wijze misbruik gemaakt van haar psychische zwakte.”

"De feiten dateren van maart 2013, een maand voor het overlijden van de 97-jarige Georgette D. Bij notaris Frank D. in Waarschoot zette ze haar handtekening onder twee schenkingen, goed voor een totaal van 800.000 euro. De begunstigde: Amélie D., dochter van Béatrijs L. Zij is de voormalige eigenares van Seaflower Service Palace in Knokke-Heist, het rusthuis waar Georgette op dat moment verbleef. Twee maanden na het overlijden van de vrouw richtte een anonieme briefschrijver zich tot haar nabestaanden en zo ging de juridische bal aan het rollen.

Oplichting

Het parket riep ook de Brugse notaris Michel V. naar de beklaagdenbank. Als toenmalige partner van Amélie D. zou hij zijn collega-notaris, een studievriend, hebben ingeschakeld om de aktes te laten verlijden. Tot slot werd ook Bernard B. voor de rechter gedaagd.

Hij had Amélie D., Béatrijs L. en Georgette D. naar de notaris gebracht. Concreet werden ze allen beschuldigd van oplichting, valsheid in geschrifte en het misbruik maken van de kwetsbare toestand van Georgette D.

Kortstondige contacten

De advocaten van de beklaagden hadden de vrijspraak gevraagd en daar ging de rechtbank ook gedeeltelijk in mee. De rechter oordeelde dat er geen sprake was van oplichting en valsheid in geschrifte. Ook dat de twee notarissen misbruik zouden hebben gemaakt van Georgette D. werd niet bewezen geacht. Daar zouden hun contacten met de vrouw ook te kortstondig voor zijn geweest.

Dat laatste ging helemaal niet op voor de drie andere beklaagden. “Ze hebben op een bedrieglijke wijze gebruikgemaakt van de psychische zwakte van Georgette D.”, oordeelt de rechter, die verwijst naar het rapport van een geneesheer, gevonden tijdens een huiszoeking bij een van de beklaagden en waarin vermeld staat dat ze “relatief heldere dagen afwisselde met dagen waarin ze sterk dementerend was”.

“Georgette D. had in september 2012 al aangegeven dat zij bijstand wou van een voorlopige bewindvoerder omdat zij zichzelf niet in staat achtte om haar vermogen op een adequate manier te beheren.” Maar in plaats van daar gevolg aan te geven werden de nodige documenten achtergehouden.

Zware schadevergoedingen

De rechter veroordeelde Amélie D., Béatrijs L. en Bernard B. elk tot een celstraf van vier maanden met uitstel en een effectieve boete van 2.400 euro, en het betalen van fikse schadevergoedingen. Vijf vzw’s die erfenisgelden hadden misgelopen en zich burgerlijke partij hadden gesteld, ontvangen samen 433.000 euro. Ook hun advocatenkosten, samen goed voor 30.000 euro, moeten door de veroordeelden worden vergoed."

Van Cauter Advocaten stond de vijf vzw's bij zich in deze zaak burgerlijke partij hebben gesteld.

Artikel in Het Nieuwsblad van 7 maart 2022:

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20220307_95175147

Foto © D.C.

ARREST 15/2022: De wetgever dient te voorzien in een doeltreffend preventief rechtsmiddel voor de verdachte in een opsporingsonderzoek om een langdurig strafonderzoek te versnellen.

Naar aanleiding van twee prejudiciële vragen die werden gesteld door de Kamer van Inbeschuldigingstelling bij het Hof van Beroep te Gent heeft het Grondwettelijk Hof in het arrest van 3 februari 2022 geoordeeld dat artikel 136, tweede lid, van het Wetboek van strafvordering, een schending inhoudt van het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie (artikelen 10 en 11 van de Grondwet), in samenhang gelezen met het recht op een eerlijk proces (artikel 6 EVRM) en het recht op een daadwerkelijk rechtsmiddel (artikel 13 EVRM), in zoverre het niet voorziet in een daadwerkelijk preventief rechtsmiddel voor de verdachte, dat erop gericht is een lopend opsporingsonderzoek te doen versnellen, indien dat onderzoek na een jaar niet is afgesloten.

Het is aan de wetgever om een dergelijk rechtsmiddel in te voeren. Hierbij dient de wetgever in het bijzonder erover te waken dat het doeltreffend is en dat de maatregelen die kunnen worden  genomen in het kader van een langdurig strafrechtelijk onderzoek, specifiek gericht zijn op het bespoedigen van de voortgang van het lopende onderzoek. In afwachting van het optreden van de wetgever, komt het toe aan de kamer van inbeschuldigingstelling van het Hof van Beroep te Gent een einde te maken aan de ongrondwettigheid, door artikel 136, tweede lid, van het Wetboek van strafvordering bij analogie toe te passen in het kader van een opsporingsonderzoek.

Van Cauter Advocaten heeft in deze procedure de Kamer van Inbeschuldigingstelling bij het Hof van Beroep te Gent verzocht twee prejudiciële vragen te stellen aan het Grondwettelijk Hof en is tussengekomen in de procedure voor het Grondwettelijk Hof waar zij het Hof verzocht vast te stellen dat artikel 136 van het Wetboek van Strafvordering de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de artikelen 6 en 13 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, schendt.

"Opschudding in voetballand: de tuchtstraffen die het bestuur van KV Mechelen en twee makelaars destijds opgelegd kregen voor hun vermeende rol in matchfixing aan het eind van het seizoen 2017-2018, worden nietig verklaard. De Brusselse rechtbank is van oordeel dat het zestal hun schorsing terecht aanvocht en veroordeeld werd op basis van selectief bewijsmateriaal."

Van Cauter Advocaten stond een van de bestuursleden van KV Mechelen bij in deze procedure.

Artikel in Het Nieuwsblad van 11 november 2021:

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20211119_94586042

Foto © BELGA

"Hebben twee notarissen samen met drie handlangers net voor haar dood de dementerende 97-
jarige Georgette D. opgelicht? Het Brugse gerecht vreest van wel en stelt vast dat er “op een
kwartiertje” 800.000 euro van haar rekening verdween, geld dat bestemd leek voor verschillende
dierenorganisaties. Het vijftal, onder wie de dochter van de rusthuisbazin, ontkracht dat er
onwettige dingen zijn gebeurd.

“Ik vrees dat ik iets doms heb gedaan.” Met die woorden alarmeerde de 97-jarige Georgette D. op
18 maart 2013 – een maand voor haar overlijden – haar vaste notaris. De gefortuneerde, alleenstaande
vrouw vertelde in paniek hoe ze bij een andere notaris een document had getekend. Bij wie en waarvoor
precies? Dat kon ze zich niet meer herinneren. Georgette D. nam ook haar vaste bankier en vaste
advocaat in vertrouwen.

Twee maanden na haar overlijden belandde bij een familielid plots een anonieme brief in de bus. De
melding: tante Georgette D. had twee dubieuze schenkingen van 400.000 euro gedaan aan Amélie D., de
dochter van de eigenares van het Knokse rusthuis Seaflower Service Palace, waar ze de laatste jaren van
haar leven verbleef.

Genekt door spiekbriefje

De anonieme brief betekende de start van een strafonderzoek. Volgens het Brugse gerecht kreeg
Georgette D. in de maanden voor haar dood te horen dat het geld – 800.000 euro dus – diende om een
fermette in Lissewege te kopen. Vijf personen speelden volgens het gerecht onder één hoedje.
“Georgette was bang dat ze uit haar serviceflat zou worden gezet en werd zo onder druk gezet”, zei de
procureur ter zitting. Hij sprak van een zwakke vrouw die al sinds de jaren 90 met cognitieve stoornissen
kampte.

Meer nog: uit telefonieonderzoek bleek dat de twee schenkingen in minder dan een kwartiertje
beklonken waren. Speurders troffen ook een briefje aan waaruit bleek dat het verhoor van de vijf
betrokken figuren minutieus was voorbereid. De procureur sprak harde taal: “Er zijn grenzen aan
hebzucht. Een duivelszak raakt blijkbaar nooit gevuld.”

“Helder, ondanks haar leeftijd”

Vijf personen op de beklaagdenbank dus, onder wie Amélie D., de dochter van de toenmalige bazin van
het rusthuis én haar toenmalige man Michel V., een Brugse notaris, plus een collega-notaris uit
Waarschoot. Ze benadrukten dat Georgette D. ondanks haar hoge leeftijd nog goed bij de pinken was en
in de jaren voordien al tal van schenkingen deed. Volgens advocaat Luc Arnou schonk de hoogbejaarde
dame het geld “uit appreciatie”. “Achteraf hebben ze nog samen champagne gedronken in Seaflower.”
Volgens haar testament moest het grootste deel van het fortuin van Georgette nochtans naar diverse
dierenorganisaties gaan. Sommigen onder hen stelden zich burgerlijke partij, naast enkele familieleden.
De advocaten van de beklaagden stelden dat die dierenorganisaties ook ruim twee miljoen euro
ontvingen. “Probleem: ze willen ook de rest.”

Op 29 november gaat het proces verder."

Van Cauter Advocaten staat in dit dossier de verschillende dierenrechtenorganisaties bij.

Artikel in Het Nieuwsblad van 15 november 2021.

Foto © Het Nieuwsblad

Joris Van Cauter betwijfelt of een verplicht bezoek aan Kazerne Dossin mensen die de antidiscriminatiewetgeving overtreden op andere gedachten zal brengen.

Opiniestuk van Joris Van Cauter in De Standaard van 11 oktober 2021:

https://www.standaard.be/cnt/dmf20211010_97656938?utm_source=standaard&utm_medium=social&utm_campaign=send-to-a-friend

Foto © Franky Verdickt

Joris Van Cauter: "Ik verdedig het liefst mensen die worden uitgespuwd. Misschien omdat ik het zelf meemaakte toen ik met school stopte en ze zeiden dat ik achter de vuilkar zou gaan lopen."

"Het grote publiek leerde Joris Van Cauter (46) kennen toen hij advocaat werd van bisschop Roger Vangheluwe - hét gezicht van het misbruik in de kerk. Diezelfde Van Cauter wordt vervloekt omdat hij als raadsman van een Reuzegommer de rechter trachtte te wraken. En nu is hij ook de advocaat van Johan Sabbe, de topmagistraat die niet van zijn vrouwelijke chauffeur kon blijven. "Ik verdedig het liefst mensen die worden uitgespuwd. Misschien omdat ik het zelf meemaakte toen ik met school stopte in het vijfde middelbaar. De leraars zeiden dat ik voorbestemd was om achter de vuilniskar te lopen.""

Interview met mr. Joris Van Cauter in Het Laatste Nieuws van 3 juli 2021:

https://www.hln.be/nieuws/joris-van-cauter-ik-verdedig-het-liefst-mensen-die-worden-uitgespuwd-misschien-omdat-ik-het-zelf-meemaakte-toen-ik-met-school-stopte-en-ze-zeiden-dat-ik-achter-de-vuilkar-zou-gaan-lopen~a9332f59/

De Gentste eigenaar van een loods die verhuurd werd aan Bulgaren dewelke er een cannabisplantage onderbrachten is in graad van beroep veroordeeld tot een werkstraf van 200 uur. Zijn straf werd hervormd van 18 maanden effectief naar een werkstraf van 200 uur.

Hij werd vrijgesproken de diefstal van elektriciteit. 

Van Cauter Advocaten stond de eigenaar van de loods bij tijdens deze procedure.

Artikel in De Krant van West-Vlaanderen van 23 juni 2021:

https://kw.be/nieuws/criminaliteit/drugs/eigenaar-cannabisloods-krijgt-werkstraf/